Można inaczej Andrzej Jacek Blikle

                                                                                                                                 

 

 

 

Narodziny gwiazdy

Rozmiar tekstu

Dwa paradygmaty zarządzania projektami: Goldratt i Petri

Proś o co chcesz, byle nie o czas.
Napoleon Buonaparte

 

Doświadczenia realizatorów dużych projektów pokazują, że większość projektów przekracza zarówno planowany czas realizacji, jak i planowany budżet. Dla przykładu, w grupie projektów poświęconych budowie systemów informatycznych o łącznej wartości 250 mld USD, 88% projektów przekroczyło planowany czas realizacji lub budżet, średnie przekroczenie planowanych kosztów wyniosło 189%, a średnie przekroczenie czasu realizacji wyniosło 222%.

Teoria ograniczeń Goldratta (theory of constrains, skr. TOC) stanowi przełom w zakresie wiedzy i praktyki o zarządzaniu projektami. Dzięki jej zastosowaniu udaje się nie tylko dotrzymywać terminów realizacji projektów, ale też bardzo poważnie skracać czas ich realizacji (od 30 do 50 procent), a także sprawiać, że realizacje nie przekraczają planowanych budżetów. W literaturze przedmiotu opisano wiele spektakularnych przykładów takich osiągnięć. Na gruncie polskim przykładem może być zintegrowanie około 100 spółek branży energetycznej w jedną firmę Polska Grupa Energetyczna i wprowadzenie tej firmy na Warszawską Giełdę Papierów Wartościowych. Zadanie to zostało wykonane w rekordowo krótkim czasie.

Teoria Goldratta odwołuje się do trzech dość odległych od siebie obszarów wiedzy:

  1. logistyki projektów,
  2. statystyki
  3. psychologii.

W pierwszym z tych trzech zakresów wprowadza istotną innowacyjność polegającą na uwzględnianiu w szeregowaniu zadań nie tylko zależności produktowych (wykonanie całości musi być poprzedzone wykonaniem jej części), ale też zależności wynikających z ograniczoności zasobów narzędziowych, a w tym osobowych. Każdy projekt opisywany jest przed dwa diagramy: jeden, który przypomina sieć PERT i opisuje zależności produktowe (tzw. precedence view) i drugi, który przypomina wykres Gantta i opisuje zależności narzędziowe (tzw. resource view).

Przy całej innowacyjności teorii ograniczeń, język jakim posługują się jej autorzy jest bardzo nieprecyzyjny. W rzeczywistości jest to język potoczny uzupełniony rysunkami,  co nie pozwala ani na ścisłe zdefiniowanie podstawowych dla tej teorii pojęć, np. pojęcia łańcucha krytycznego, ani też na poddanie ich naukowej analizie.

W moim artykule stawiam sobie za cel zastosowanie dobrze znanej informatykom teorii sieci Petriego do logistycznych aspektów teorii ograniczeń Goldratta. Dzięki temu udaje się:

NA POZIOMIE POJĘCIOWYM:

  1. zdefiniować pojęcie sieci projektu,
  2. zastąpić dwa diagramy Goldratta jedną siecią,
  3. zdefiniować pojęcie łańcucha krytycznego i pokazać, że podawane w literaturze różne wersje definicji tego pojęcia nie są równoważne,
  4. uwzględniać niedeterminizm w sieciach projektów,
  5. uwzględniać cykle w sieciach projektów,
  6. zdefiniować pojęcie blokady w sieci,
  7. wykorzystać liczne uogólnienia sieci Petriego

NA POZIOMIE NARZĘDZIOWYM:

  1. zaproponować systematyczną metodę budowanie sieci projektu,
  2. wykorzystać w budowaniu projektu metodę modułowości,
  3. wykorzystać istniejące algorytmy wykrywania cykli i blokad,
  4. wykorzystać istniejące algorytmy badania wykonalność projektu,
  5. wykorzystać liczne uogólnienia sieci Petriego

Materiały do pobrania w artykule Nowe paradygmaty zarządzania projektami.