-
Utworzono: piątek, 28 październik 2011 16:03
-
Poprawiono: środa, 16 styczeń 2019 15:37
-
Odsłony: 53412
Nigdy nie pracowałem — to, co robiłem, zawsze było przyjemnością.
Thomas Edison
Każde działanie człowieka służy zaspokajaniu jego potrzeb. Zdanie sobie sprawy, jakie mamy potrzeby i jak je zaspokajamy, jest więc kluczem do zrozumienia mechanizmów motywacyjnych. W niniejszym rozdziale przedstawię pewną klasyfikację potrzeb przydatną w niniejszych rozważaniach. Nie jest to żadna „jedynie słuszna” klasyfikacja, pozwoli jednak na lepsze zrozumienie archetypów przemocy i partnerstwa.
Wpierw podzielę potrzeby na dwie grupy: potrzeby korzyści i potrzeby godności. Te pierwsze zaspokajamy za pomocą pozyskiwania korzyści, te drugie — przez realizację wartości będących wzorcami godnego postępowania. Potrzeby korzyści dzielimy dalej na cztery rodzaje:
- Potrzeby korzyści rzeczowych, które zaspokajamy przez korzyści rzeczowe, takie jak rzeczy i stany rzeczywistości spełniające podstawowe wymagania naszej biologii, a także przedmioty zbytku, które nie są naszej biologii niezbędne, ale których posiadanie sprawia nam przyjemność. Na przykład, pozyskanie chleba zaspokaja podstawową dla organizmu potrzebę pożywienia, a samochód marki Cayenne — potrzebę zbytku. Mówiąc w pewnym uproszczeniu, potrzeby rzeczowe to pieniądze i wszystko, co można za nie kupić. Zaliczyłem do nich też zdrowie, gdyż przy dzisiejszym rozwoju medycyny leczenie staje się z jednej strony coraz skuteczniejsze, ale z drugiej też coraz droższe, coraz częstsze są więc sytuacje, gdy przeżycie zależy od zasobności portfela.
- Ambicje, zwane niekiedy potrzebami miłości własnej, które zaspokajamy, osiągając stanowiska, honory, tytuły, zdobywając nagrody itp. Lider przemocy często zaspokaja ambicje członków zespołu w sposób relacyjny, a więc przez porównywanie ludzi między sobą — nie mówi: „robisz to świetnie”, ale: „robisz to lepiej niż Wojtuś”.
- Potrzeby społeczne związane z naszym funkcjonowaniem w grupie społecznej, a więc potrzeby miłości, przyjaźni, bezpieczeństwa, akceptacji…, które zaspokajamy przez pozytywne kontakty z innymi ludźmi.
- Potrzeba godności to potrzeba bycia dumnym z siebie. Jest to jedyna potrzeba, dla zaspokojenia której, ludzie są gotowi umierać. Gdy by nie ta potrzeba nie byłoby żadnej skutecznej armii, ani też powstań i wojen wyzwoleńczych.
Dobra zaspokajające potrzeby korzyści nazywamy oczywiście korzyściami. Więcej w mojej książce Moja książka "Doktryna jakości"