Można inaczej Andrzej Jacek Blikle

                                                                                                                                 

 

 

 

Narodziny gwiazdy

Rozmiar tekstu

W.L. Gore & Associates — tworzywa sztuczne

Firma rozpoczęła od produkcji strun gitarowych pokrywanych teflonem, ale dziś dostarcza na rynek ponad tysiąc produktów z tworzyw sztucznych, wśród których najpowszechniejsza jest tkanina GORE-TEX. Od 50 lat należy do 200 największych prywatnych firm amerykańskich, a jedynie ich produktów medycznych używa na świecie 7,5 miliona klientów. Stawia przede wszystkim na innowacyjność, a jednym z najbardziej innowacyjnych elementów firmy jest jej model przywództwa. W roku 2008 firma zarobiła 2,1 miliarda USD i jest uznawana za jednego z najbardziej poszukiwanych pracodawców. Zatrudnia 250 pracowników.

W firmie nie ma formalnej struktury stanowisk, a pracownicy nazywani są „wspólnikami”. Wszystkie biura są jednakowej wielkości. Praca jest realizowana w małych zespołach powstających i zmieniających się według aktualnych potrzeb. Wspólnicy podejmują decyzje o zatrudnieniu nowych wspólników i są wynagradzani w zależności od wnoszonego wkładu.

Organizacja firmy opiera się na stworzonej przez założyciela firmy Billa Gore’a siatkowej strukturze organizacyjnej charakteryzującej się następującymi cechami:

  • komunikacja pomiędzy pracownikami odbywa się bez pośredników,
  • nie ma stałych władz, zamiast szefów są sponsorzy,
  • liderem staje się ten, kto ma zwolenników,
  • cele stawiają ci, którzy będą je realizować,
  • zadania realizuje ten, kto się do nich zobowiązuje.

Kultura korporacyjna firmy opiera się na czterech fundamentach:

  • sprawiedliwość,
  • swoboda,
  • zaangażowanie,
  • podejmowanie rozważnego ryzyka.

Pół dnia w tygodniu każdy pracownik może poświęcić na pracę nad jakąś własną koncepcją. Większość idei wiodących do nowych produktów powstaje właśnie w tym czasie. Gdy koncepcja jest gotowa, tworzony jest zespół do jej realizacji, do którego w pierwszym rzędzie rekrutowani są ochotnicy.

Zdaniem Billa Gorea lider zespołu powinien spełniać następujące warunki:

  • jest ceniony przez zespół za wiedzę i doświadczenie,
  • zespół oczekuje od niego koordynacji działań,
  • stawia ważne cele, wskazuje działania i potrafi doprowadzać do konsensusu w zespole.

Decyzje z zasady są podejmowane zespołowo. Dotyczy to również wynagrodzeń. Istnieje specjalna komisja, która każdemu wspólnikowi przyznaje poziom wynagrodzenia w zależności od tego, kto „wniósł najwięcej” w działanie firmy. Co znaczy „wnieść najwięcej” ustalają sami wspólnicy.

W systematyce As One firma odpowiada archetypowi Senatora i Obywateli.

Dabbawala — roznosiciele posiłków

W centrum Bombaju wielu drobnych urzędników nie stać na codzienny posiłek w restauracji. Powstała więc firma Dabbawala Inc., która przygotowuje tanie posiłki (5 $ miesięcznie) i dostarcza je każdemu do miejsca pracy. Posiłki są przygotowywane na przedmieściach, gdzie nie trzeba płacić wysokiego czynszu. Następnie w pojemnikach zwanych dabba są dostarczane do klientów przez indywidualnych doręczycieli zwanych dabbawala. Dziennie roznoszonych jest 200 tysięcy dabba.

Firma nie dysponuje żadną strukturą informatyczną, a poziom analfabetyzmu wśród pracowników wynosi 85 procent. Logistyka dostaw opiera się na języku kodów (cyfry, litery, symbole i kolory), którymi adresowane są poszczególne pojemniki. Kod określa dostawcę pojemnika (dabbawala), docelową stację oraz adres odbiorcy, a także priorytet dostawy.

Drugim elementem logistyki jest precyzyjnie pomyślane wykorzystanie sieci kolejowych (niektórzy dabbawala przebywają nawet 100 km dziennie). O ósmej rano dabbawala dostarczają pojemniki na kolej (każdy po 30-40 sztuk), w pociągu pojemniki są sortowane, by na każdej stacji wyładować właściwe, skąd zabierają je kurierzy docierający do klientów przy pomocy rowerów i wózków. Po południu pojemniki wędrują tą samą drogą w odwrotnym kierunku. Do adresatów nie dociera tylko jeden na 16 milionów pojemników; jeden na dwa miesiące. Za taką jakość pracy firma otrzymała w roku 1998 certyfikat Six Sigma.

Synchronizacja pracy poszczególnych dabbala opiera się nie na nadzorze przełożonych, ale na współpracy tych, którzy przekazują sobie pojemniki. Ceniona jest sprawność fizyczna, oddanie pracy, punktualność i towarzyskość. Mile widziane jest też pochodzenie z pewnej wioski położonej o cztery godziny od Bombaju. Wszyscy dabbawala pochodzą z ludu Marathi, mówią tym samym językiem i wyznają te same wartości. Dabbawala są indywidualnymi przedsiębiorcami. Muszą zainwestować w co najmniej dwa rowery, drewnianą skrzynkę i firmowy strój. Muszą też opłacić składkę w związku zawodowym.

W zespole dabbawala nie ma szefów, ale są specjalni pracownicy, zwani mukhadam, których zadaniem jest „usuwanie zacięć”. Na przykład, gdy któryś jadący na rowerze dabbawala ulegnie wypadkowi, mukhadam zgłasza ten fakt do sekretarza stowarzyszenia, który załatwia formalności policyjne, a on sam dostarcza przesyłkę.

Od roku 2003 firma dysponuje już witryną internetową oraz przyjmuje zamówienia również przez SMS.

W systematyce As One firma odpowiada archetypowi Kapitana i Drużyny.

Amway — wielopoziomowy marketing

Piramida sprzedażowa, które atomami są indywidualni przedsiębiorcy zwani „niezależnymi właścicielami biznesu” NWB (ang. independent business owners, IBO). Każdy NWB kupuje od firmy produkty, które sprzedaje indywidualnym klientom, może też rekrutować nowych NWB, dla których staje się „sponsorem”. Sponsorzy układają się w hierarchię o 22 poziomach. Dla swoich podopiecznych są mentorami prowadzącymi szkolenia w różnych formach. Prowizyjne wynagrodzenie każdego NWB zależy od sprzedaży własnej i sprzedaży jego podopiecznych. Osiąganie poszczególnych poziomów w hierarchii nie jest wynikiem decyzji kierownictwa, ale konsekwencją pozyskania odpowiedniej liczby podopiecznych odpowiedniego szczebla.

W systematyce As One firma odpowiada archetypowi Generała i Żołnierzy.

General Electric Aviation

Silnik GE90Zlokalizowany w Durham zakład buduje największe na świecie samolotowe silniki odrzutowe GE90, do których należą dwa rekordy Guinnessa: ciągu (569 kN) i najdłuższego lotu komercyjnego, który wyniósł 21.601 km przebytych w 22 godziny i 42 minuty. Każdy silnik, składający się z 10 tys. części buduje od początku do końca jeden dziewięcioosobowy zespół. Pracownicy sami określają procedury montażu, a jedyne co ich wiąże — poza wymogami technicznymi — to termin zakończenia pracy. Każdy pracownik ma licencję mechanika i podpisuje komponent, który zainstalował, biorą za niego odpowiedzialność. Budowa silnika trwa dziewięć tygodni. Zakład zatrudnia 170 ludzi, których pracę synchronizuje jeden tylko menager. Rotacja pracowników wynosi 5 procent rocznie.

W systematyce As One firma odpowiada archetypowi Architekta i Budowniczych.

FedEx Ground — firma kurierska

Firma codziennie dostarcza 3,5 miliona przesyłek na terenie Stanów Zjednoczonych i Kanady. Tę pracę wykonuje 15 tysięcy kurierów z wynagrodzeniem zależnym od liczby dostarczanych przesyłek. Każdy kurier prowadzi własną działalność gospodarczą, nie ma szefa, ani narzuconych przez firmą godzin czy też dni pracy, ale wszyscy przestrzegają ustalonych przez firmę norm. Kurierzy kupują od firmy licencje na trasy i sami dbają o swoje samochody i uniformy. Mogą zatrudniać pracowników.

W systematyce As One firma odpowiada archetypowi Dyrygenta i Orkiestry.

RSS