Podmiotowość staje się w procesie, w którym różni aktorzy współwytwarzają wartości, tak egzystencjalne i jak instrumentalne. Formując wspólnotę nadają sens swojej indywidualnej egzystencji. Podmiotowość staje się w okrężnym procesie, w którym to, co egzystencjalne i to, co instrumentalne, to, co aksjonormatywne, i to, co operacyjne przenika się. W procesie upodmiotawiania się, aby wyrazić oczekiwania trzeba przyjmować zobowiązania. I nie można posługiwać się osobistą „etyką kieszonkową”, lecz trzeba współtworzyć ład aksjonormatywny, który nas samych także ogranicza. Aby się rozwijać, samowytwarzać musimy wytwarzać wspólnotę. Chcąc zachować autonomię, musimy budować mosty, które łączą nas z innymi. Upodmiotowienie dokonuje się w społecznej czasoprzestrzeni, w czasoprzestrzeni stawania się a nie bycia.
Odmienne rodzaje skalowania przestrzeni mogą pozostawać w opozycji, co wynika na ogół z konfliktu interesów uczestników danego terytorium. Jedyną możliwością uspójniania odmiennych trybów skalowania przestrzeni jest włączenie do skalowania — obok wymiaru przestrzennego — wymiaru czasowego. To implikuje strategiczne myślenie o przestrzeni, które zespala przedmiotowe i podmiotowe podejście do przestrzeni. Wówczas świadomie chcemy ją kształtować tak, aby wykorzystując dotychczas rozpoznane i dostępne możliwości działania, stworzyć i uruchomić dalsze i nowe. Czas nie jest w tym przypadku rozumiany jako interwał, ale jako miara społecznej zmiany, odnoszonej zwłaszcza do relacji społecznych.
Dopiero wprowadzając do formowania wielowymiarowej przestrzeni wymiaru czasu, otwieramy ścieżkę rozwoju — ścieżkę do przyszłości. Uspójnianie wielowymiarowego skalowania przestrzeni wymaga zatem dynamiki i tylko takie ujęcie stwarza podstawy do zachowania równowagi. Potrzebujemy diachronii, aby móc zmierzać do synchronii — bez tego jakakolwiek organizacja, może się rozrastać, ale nie rozwijać. Jeśli natomiast tylko się rozrasta, to zawsze doprowadzi to do katastrofalnego zachwiania równowagi i zapaści.
Ciąg konceptualny, który z tego wynika jest następujący: przestrzeń — wielowymiarowe skalowanie przestrzeni — dyskurs strategiczny — czasowe skalowanie przestrzeni — kształtowanie relacji między aktorami społecznymi — rozwój. Taka konceptualizacja pozwala ująć kształtowanie struktury terytorium jako przekształcanie relacji społecznych.
Nazwa firmy: Andrzej Blikle Doradca
Nr telefonu: +48 607 456 918
e-adres: andrzej.blikle@moznainaczej.com.pl
NIP 525 12 84 084